TÜRKİYE’DE ŞEHİR İÇİ ULAŞIMINDA BİSİKLET KULLANIMI VE GÜVENLİ BİSİKLET YOLLARI EKSİKLİĞİ

Yurt dışında birçok ülkede bisikletler şehir içi ulaşımında yaşlısıyla, genciyle, çocuğu ile, kadını ile ve erkeği ile çok yaygın olarak kullanılmaktadır, Sağlı sollu yaya kaldırımları gibi araç trafiğinden ayrı, tehlikesiz ekstra bisiklet yolları düzenlenmiştir. Türkiye’de bisiklet kullanımı ve yolları yok denecek kadar azdır. Neden?

Bisiklet kullanımın her yaştaki insanin sağlığına olumlu etkileri, faydaları vardır. Özellikle, çocukların, gençlerin kas ve kemiklerinin gelişmesine,sağlıklı büyümelerine olan katkıları nedeniyle ilk, orta ve yüksek öğrenim öğrencileri tarafından yaygın bir ulaşım aracı olarak kullanılmaktadır. Almanya´da Koskoca fakülte dekanı, hatta 60 yaşını aşmış profesör unvanlı öğretim üyelerinin ev ile üniversite arasında olan ulaşımlarını bisikletleri ile sağladıklarına öğrencilik yıllarımda şahit olmuştum. Bizdekiler Türkiye’de imkanını bulsalar, cestroya (yani tuvalete) dahi lüks otomobilleri ile gireceklerdir. (Liseyi bitiren kadar hayatımda Cunda, Ayvalık dışından başka bir yeri göremeyen biri olarak, birden Berlin gibi büyük şehirde yasamağa ve çalışmağa başlamıştım. İlk zamanlarda beni hayretlere bırakan bazı olaylardan biri, ayni binada kaldığımız seksenlik üzeri ninelerin bisiklet kullanmaları idi ve bazı günler zil zurna sarhoş olmaları ve barmenler tarafından eve getirilmeleri idi.

Sağlık açısından bisiklet kullanımı olumlu olduğu kadar, temiz çevreye katkı sağlayan ve en ekonomik ulaşım aracı olarak değerlendirilmektedir. Hafta sonları, tatillerde ailece, arkadaş gruplarınca bir spor aracı, gezinti, piknik aracı olarak ta tercih edilmektedir.

Berlin 2009, 2010

Türkiye´de şehir içi ulaşımında bisiklet kullanım kültürünün gelişmesi için yetkililerden ilk başta güvenli bisiklet yollarının açılması için gerekenin bir an evvel yapılması istenilmelidir. Yerel yönetimlerden güvenli bisiklet yollarının açılması talep edilmelidir. Yerel seçimlerde adaylardan bisiklet yolların açılması sözü meydanlarda, ekranlarda kamuoyunun gözü önünde alınmaya çalışılmalıdır. Şehir içi ulaşımında bisiklet kullanımını yaygınlaştırma sözü veren, bu alanda ciddi projeleri hayata geçiren yerel yöneticilerin oylarımızla seçilmelerini sağlayarak ise başlayabiliriz. Bunu kendi ve çocuklarımızın sağlığı için istemeliyiz. Şehir içi ulaşım planlarında mutlaka yaya ve motorlu araçlar için yol planlaması yapılırken, bisiklet yolları da dikkate alınmalıdır.

İzmir gibi geniş düz alanlı büyük şehir belediyelerimizde güvenli ve sürekli bisiklet yollarının yapımı için çalışmalara başlanılmasında yarar vardır. Çiğli, Bostanlı, Karşıyaka, Bayraklı, Bornova, Alsancak, Basmane, Konak, Güzel Yalı, Güzelbahçe ta Urla´ya kadar bisiklet ulaşımı düzlük acısından çok ideal.

Ufak tefek değişikliklerle kısa sürede güvenli bisiklet yolları açılabilir. Bir iki örneği ekteki fotoğraflarla göstermek istiyorum. Mart 2011 yılında Bostanlı-Karşıyaka ile Kampus-Bornova arasında bisikletle gidip gelirken bu fotoğrafları çekmiştim. Fotoğraflardaki yollar bir iki sene evvel yeniden düzenlenmişti. Bu çalışmalar sırasında yayaların rahatlıkla kullanabileceği yolların tam ortasına aydınlatma direklerini dikmelerini ben mesleki bilgisizlik daha kaba bir üslupla geri zekalılık olarak değerlendiriyorum. Bu direkler yolun kenarına çıkılsa idi bu yol tersane ile Bayraklı arasında tehlikeli yoldan uzak güvenli bir yaya ve bisiklet yolu kazandırılmış olurdu. Bu gibi şehir içi yol, aydınlatma projelerinde hayata geçirilirken bu gibi olanaklar, ihtiyaçlar dikkate alınmalıdır. Diğer bir konuya kısaca delinmek istiyorum; Berlin´de 23 km yolu normal bir bisikletle 45-50 dakikada rahatlıkla güvenli bir şekilde alırken, Türkiye´de Bostanlı-Bornova arasında yaklaşık 14 km yolu vitesli bir dağ bisikleti ile 90 dakikada zar zor alabiliyorum, devamlı bisikletten inerek yol değiştirmek, yada ilerlemek mecburiyetinde kalıyorum.

Şehir içi projelerinde gerizekalılık Abidelerine örnek

Tersane-Karşıyaka / İskele-Bayraklı İzmir´de yolun ortasına ahmakça dikilen aydınlatma direkleri,

Mübarekler bu direkleri yolun kenarına dikip yolu biraz genişleterek düzenleselerdi

çok ucuza güvenli bisiklet yolu ve yaya yolu İzmir´e kazandırılmış olurdu.

Karşıyaka ile Bayraklı arasındaki tehlikeli oto yolu kullanan

ben gibi bisiklet sürücüleri gün geçtikçe fazlalaşmaktadır.

Yukarıda sözü gecen belediyeler ev ile iş yeri veya ev ile metro veya iskele arasında güvenli bisiklet yolların düzenlenmesi ve metro vapur iskeleleri gibi toplu taşıma araçlarına bağlantıyı sağlayan yerlerde bisiklet kilitleme merkezlerin bulundurulması gibi olanakları bir an evvel hayata geçirmekle de işe başlayabilirler. Yani metro, vapur, otobüs toplu taşımacılık sistemine bisiklet ulaşımı da entegre edilmelidir.

Kısaca, her yaştan her cinsten insanin her yönüyle yararlı olan bisiklet ulaşımı, bisiklet kullanma kültürü, güvenli ve sürekli bisiklet yolların acılımı ile kısa sürede gelişecektir.

İzmir,

DrHusso